Cơ-đốc nhân sống giữa thế gian cũng giống như Giô-sép sống ở Ai Cập, hay Đa-ni-ên ở Ba-by-lôn là những nơi có nếp sống, văn hóa, và đạo đức khác với Lời Chúa. Vậy nên ta hãy học hỏi từ Giô-sép và Đa-ni-ên đường lối sống của họ để giữ vững đức tin mình nơi xứ lạ và đạt nhiều thành công trên đất khách. Xin Chúa giúp ta trở nên khôn ngoan trung tín như Giô-sép hay Đa-ni-ên để sống tốt trên thế gian và làm được nhiều việc cho Ngài.
1. Quyết định nương tựa nơi Đức Chúa Trời
Có khi nào các bạn cảm thấy buồn khổ đơn độc khi phải đương đầu với cuộc sống khó khăn giữa thế gian này chưa? Chắc không có ai bị tệ hơn Giô-sép và Đa-ni-ên. Từ một cậu con cưng được yêu quý nuông chiều hơn tất cả các anh em, Giô-sép bất ngờ bị bán làm nô lệ rồi lưu lạc tới Ai Cập (Sáng-thế 37:4). Từ con nhà quý tộc, Đa-ni-ên bị vua Ba-by-lôn bắt làm phu tù khi nước mất nhà tan (Đa-ni-ên 1:3). Xa gia đình, xa quê hương, sống đời nô lệ, Giô-sép và Đa-ni-ên hẵn đã rất buồn khổ đơn độc. Nhưng họ đã vượt qua khi nhớ rằng Đức Chúa Trời hiện diện ở khắp mọi nơi và quyết định nương dựa nơi sự giúp đỡ của Ngài.
“Đức Giê-hô-va ở với Giô-sép nên cậu rất thành công trong nhà người chủ Ai Cập.” – Sáng-thế Ký 39:2
“Đức Chúa Trời khiến viên quan đứng đầu các hoạn quan yêu thương và cảm thông với Đa-ni-ên…Đức Chúa Trời ban cho bốn thanh niên nầy tri thức và khả năng hiểu biết mọi thứ văn chương cùng sự khôn ngoan.” – Đa-ni-ên 1:9,17
Vậy nên để thành công như Giô-sép và Đa-ni-ên, điều đầu tiên là ta phải ý thức rằng mình không đơn độc giữa thế gian. Ta có Đức Chúa Trời luôn ở cùng, vậy nên hãy nhờ cậy nơi Ngài. Hãy tập cầu nguyện tương giao với Chúa, và chia sẻ những tâm tư suy nghĩ của mình với Ngài. Hay trao mọi điều lo lắng mình cho Chúa, và xin Ngài giúp đỡ mọi nan đề của mình cũng như chu cấp những gì mình còn thiếu sót, nhất là sự khôn ngoan trong đời sống.
“Hãy trao mọi điều lo lắng mình cho Ngài, vì Ngài luôn chăm sóc anh em.” – 1 Phi-e-rơ 5:7
Hãy cầu nguyện như thánh Patrick khi ông còn là cậu trai trẻ bị bắt cóc làm nô lệ nơi xứ người [xem bài viết ‘Những Lời Cầu Nguyện Của Patrick – Tên Nô Lệ Chăn Cừu’], vì tôi nghĩ Giô-sép và Đa-ni-ên khi bị bán làm nô lệ cũng đã tương giao với Chúa y như vậy.
2. Từ chối những cám dỗ tội lỗi của xứ lạ
Ở thế gian, nhất là khi sống một mình, hẳn chúng ta sẽ gặp nhiều cám dỗ tội lỗi. Khi đến Ba-by-lôn, Đa-ni-ên liền bị cám dỗ bởi thức ngon vua ban và rượu vua uống (Đa-ni-ên 1:5). Ở Ai Cập, Giô-sép ngày qua ngày bị bà chủ mình cám dỗ (Sáng-thế 39:10). Rượu bia, tiệc tùng, chuyện nam nữ, đây là những cám dỗ ở đâu cũng có, nhưng chúng đặc biệt nhắm đến những thanh niên độc thân sống xa nhà, và đã từng trải qua nhiều chuyện buồn.
Ta thử nghĩ xem đời sống của Giô-sép và Đa-ni-ên sẽ ra thế nào nếu họ sa vào những cám dỗ đó? Nếu Đa-ni-ên tiệc tùng say sưa với rượu thịt vua ban, liệu ông có còn sức mà học để trở nên khôn ngoan sáng suốt, giỏi gấp mười lần người khác (Đa-ni-ên 1:20)? Nếu Giô-sép dan díu với vợ chủ, ông sẽ ra sao khi bị phát hiện? Và nguy hiểm hơn hết, tội lỗi của ta sẽ che khuất mặt Chúa khỏi chúng ta, khiến Ngài không nghe lời cầu nguyện và giúp đỡ chúng ta nữa:
“Chính sự gian ác của các ngươi đã phân cách các ngươi với Đức Chúa Trời mình, và tội lỗi các ngươi đã che khuất Ngài khỏi các ngươi đến nỗi Ngài không nghe các ngươi nữa.” – Ê-sai 59:2
Giô-sép và Đa-ni-ên đã chiến thắng cám dỗ bằng sự kính sợ Chúa (Sáng-thế 39:9; Đa-ni-ên 1:8). Mặc dù được thế gian cho phép, khuyến khích, hay cưỡng ép, họ vẫn quyết định không phạm tội với Chúa, dù phải chịu nguy hiểm khi làm trái ý con người thế gian.
Vậy nên để thành công như Giô-sép và Đa-ni-ên, điều thứ hai là phải biết kính sợ Chúa mà tránh xa tội lỗi. Như ở Ai Cập hay Ba-by-lôn, thế gian đầy các việc ăn chơi, tiệc tùng, trai gái và chúng ta sẽ bị mời mọc cám dỗ. Hãy kính sợ Chúa và từ chối chúng dù có bị mất lòng. Điều này sẽ giúp ta tránh được nguy hiểm cũng như không lãng phí thời gian sức lực mà tập trung vào học tập và làm việc. Quan trọng nhất, ta không để tội lỗi phân cách mình với Chúa, giữ được mối thông công với Ngài, và được Ngài dẫn dắt giúp đỡ trong mọi việc.
3. Xin sự khôn ngoan và Đức Thánh Linh nơi Chúa
Khi đã quyết định nương dựa nơi Chúa và tránh xa cám dỗ tội lỗi để sống đẹp lòng Ngài, chúng ta có thể cầu xin Chúa ban cho Đức Thánh Linh và sự khôn ngoan trong công việc cũng như đời sống.
“Thần của Đức Giê-hô-va … là thần khôn ngoan và thông sáng, thần mưu lược và quyền năng, thần tri thức và sự kính sợ Đức Giê-hô-va.” Ê-sai 11:2
Cả Giô-sép và Đa-ni-ên đều được chính các vua xứ lạ mà họ phục dịch khen ngợi về sự khôn ngoan thông sáng vượt trội (Sáng-thế 41:38-39; Đa-ni-ên 5:11). Có phải vì họ là thiên tài có IQ cao hay được giáo dục đặc biệt? Không, Giô-sép từng là cậu quý tử nói năng không biết lựa lời đến độ bị các anh ghét bỏ và bán làm nô lệ (Sáng-thế 37). Còn Kinh Thánh không nói gì đặc biệt về Đa-ni-ên trước khi ông được Chúa ban cho sự khôn ngoan cùng tri thức (Đa-ni-ên 1:17). Họ được Chúa ban cho sự khôn ngoan, và Ngài ở cùng giúp đỡ, ban phước cho mọi việc họ làm.
Liệu đây có phải là đặc ân chỉ dành riêng cho Giô-sép và Đa-ni-ên? Không, theo Kinh Thánh, Chúa hứa sẽ ban sự khôn ngoan và Đức Thánh Linh cho những ai cầu xin Ngài. Thật tiếc là tôi ít khi nghe thấy ai cầu nguyện xin Chúa ban cho sự khôn ngoan và Đức Thánh Linh. Mọi người hay cầu xin để được phước, được tiếp trợ, được giúp đỡ và để trở nên thành công, v.v… nhưng Kinh Thánh nói sự khôn ngoan mới là điều giá trị nhất. Ai có sự khôn ngoan sẽ được trường thọ, thành đạt và bình an (Châm-ngôn 3:16-17). Khi Sa-lô-môn xin sự khôn ngoan thay vì tuổi thọ, vàng bạc hay chiến thắng, Chúa đã hài lòng mà ban cho ông tất cả mọi sự ấy (1 Các-vua 3:11-14). Vậy hãy xin Cha trên trời ban cho ta sự khôn ngoan và Đức Thánh Linh như lời Ngài đã hứa:
“Nếu người nào trong anh em thiếu sự khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời thì Ngài sẽ ban cho, vì Đức Chúa Trời là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không lời phiền trách” – Gia-cơ 1:5
“Vậy, nếu các con là người xấu còn biết cho con cái mình các vật tốt, huống chi Cha ở trên trời lại chẳng ban Đức Thánh Linh cho người xin Ngài sao!” – Lu-ca 11:13
Cũng hãy nhớ rằng không phải chỉ cần cầu nguyện xin Chúa sự khôn ngoan hiểu biết là ngay lập tức ta trở nên khôn ngoan thông sáng. Cả Giô-sép và Đa-ni-ên đều trải qua một quá trình rèn luyện lâu dài. Trước khi ra mắt Pha-ra-ôn, Giô-sép phải mất 13 năm nỗ lực để từ một nô lệ mới mua lên chức tổng quản nhà Phô-ti-pha, rồi lại vào ngục và quản lý mọi việc trong tù (Sáng-thế 37:2, 41:46). Đa-ni-ên phải học “đại học” ở Ba-by-lôn ít nhất 3 năm (Đa-ni-ên 1:5), và hẳn ông đã phải học tập rất chăm chỉ, tránh xa những buổi tiệc tùng mới có thể ra trường đúng thời hạn và được đánh giá là giỏi gấp mười lần người khác (Đa-ni-ên 1:20). Vậy nên hãy sẵn sàng chịu khổ luyện 3 năm như Đa-ni-ên, hay 13 năm như Giô-sép để đến ngày Chúa nhấc chúng ta lên.
Một bạn từng chia sẻ với tôi là mẹ bạn ấy bị mắt kém, nên khi tin Chúa, bà học Kinh Thánh rất khó khăn. Nhưng vì lòng yêu mến Chúa, bà vẫn duy trì việc đọc Kinh Thánh mỗi ngày. Điều màu nhiệm đã xảy ra; khi bà càng đọc, mắt bà càng sáng ra, và cuối cùng sáng lại như người thường. Tôi thấy đây là minh họa tuyệt vời về việc Chúa ban năng lực và sự khôn ngoan cho con cái Ngài. Ban đầu một người có thể yếu kém, không làm được gì nhiều, nhưng khi họ cố gắng học hỏi, làm việc với lòng yêu mến Chúa, Ngài sẽ ban cho họ thêm năng lực để càng lúc càng giỏi hơn. Vậy nên đừng lo sợ khi thấy mình yếu kém. Hãy cầu xin Chúa và nỗ lực học hỏi rèn luyện với niềm tin rằng Chúa sẽ cho mình thêm năng lực. Sau một khoảng thời gian Chúa sẽ cho ta sự tiến bộ mà ta không ngờ tới.
Vậy nên để thành công như Giô-sép và Đa-ni-ên, điều thứ ba là ta phải cầu nguyện xin Chúa cho Đức Thánh Linh và sự khôn ngoan và thông sáng. Vừa cầu nguyện, ta vừa phải nỗ lực rèn luyện vượt qua thử thách của Chúa vì có qua lửa thì thép mới tôi. Hãy vững lòng trước những khó khăn sẽ tới trong cuộc sống, vì đó là cách Chúa giúp ta mạnh mẽ trưởng thành hơn. Ngài sẽ ở cùng, dạy dỗ và cho ta năng lực để vượt qua chúng.
4. Làm việc tận tâm hết lòng trong mọi hoàn cảnh
Khi đã nương tựa nơi Chúa, từ chối mọi cám dỗ tội lỗi trong đời sống, và cầu xin sự khôn ngoan cũng như sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh, ta đã có điều kiện để thành công. Nhưng để đi đến thành công, ta phải làm việc tận tâm hết lòng không chỗ chê trách được như lời Kinh Thánh dạy:
“Khi làm bất cứ việc gì, hãy hết lòng mà làm, như làm cho Chúa chứ không phải làm cho người ta, vì biết rằng anh em sẽ nhận được cơ nghiệp từ Chúa làm phần thưởng. Anh em đang phục vụ Đấng Christ là Chúa.” – Cô-lô-sê 3:23
“Hỡi những người nô lệ, hãy run sợ, lấy lòng thành thật vâng phục người chủ trần gian, như vâng phục Đấng Christ, không phải chỉ vâng phục trước mặt, như những kẻ muốn được lòng người, mà như những nô lệ của Đấng Christ, hết lòng thực hiện ý muốn Đức Chúa Trời. Hãy phục vụ với nhiệt tâm như phục vụ Chúa, chứ không phải phục vụ người ta, vì biết rằng bất luận nô lệ hay tự do, mỗi người sẽ nhận được phần thưởng từ Chúa, tùy việc tốt mình đã làm.” – Ê-phê-sô 6:5-8
Có lẽ không ai có nhiều lý do để chán ghét đời sống và công việc của mình như Giô-sép hay Đa-ni-ên. Giô-sép đang là con trai cưng trong một gia đình giàu có thì bị bán sang xứ lạ làm nô lệ. Kinh Thánh chỉ nói ngắn gọn chuyện ông được chủ tin tưởng giao cho quản lý cả tài sản, nhưng chắc chắn đây là cả một quá trình chứ không ai giao tài sản cho tên nô lệ mới mua về cả. Lâm vào hoàn cảnh như Giô-sép, nhiều người hẵn đã buồn chán, khóc lóc, than thân trách phận. Ngược lại, Giô-sép nương nhờ nơi Chúa, cầu xin sự khôn ngoan và giúp đỡ của Ngài mà làm việc tận tâm xuất sắc đến độ được chủ giao phó quản lý mọi sự. Rồi khi bị tống vào ngục cách oan ức, Giô-sép vẫn tận tụy hết lòng phụ giúp quản ngục xuất sắc đến độ được tin tưởng giao việc quản lý tất cả tù nhân. Một người làm việc tận tâm hết lòng không chỗ chê trách được thì dù có vấp ngã Chúa cũng sẽ vực họ đứng dậy để đi đến thành công.
Đa-ni-ên cũng thế. Ông phải phục vụ cho bạo chúa Ba-by-lôn người đã tàn phá đất nước mình và bắt dân mình làm nô lệ. Ông phải học ngôn ngữ văn hóa của người Ba-by-lôn, nhận tên Bên-tơ-xát-sa (nghĩa là “Xin thần Bên bảo vệ mạng”), thậm chí nhiều học giả cho rằng ông đã bị hoạn. Ông làm việc giỏi hơn hết thảy các thuật sĩ và pháp sư của Ba-by-lôn (Đa-ni-ên 1:20), nói chuyện cung kính và tôn trọng thẩm quyền của nhà vua (Đa-ni-ên 2:37), quan tâm lo buồn cho vua (Đa-ni-ên 4:19), và được tin dùng đến nỗi khi đời vua sau có biến, hoàng thái hậu lại nhớ ngay đến ông (Đa-ni-ên 5:10-12). Khi phụng sự vua Ba Tư, Đa-ni-ên vượt hẳn hai tể tướng còn lại, trung tín, chu toàn đến độ kẻ thù ông không tìm ra được lý do nào để dèm pha (Đa-ni-ên 6:3-5).
Vậy nên để thành công như Giô-sép và Đa-ni-ên, điều thứ tư là ta phải làm việc tận tâm hết lòng không chỗ chê trách được cho chủ mình bất kể hoàn cảnh; cả khi bị bán làm nô lệ cách tàn nhẫn, bỏ tù cách oan ức hay phải phục dịch kẻ thù. Chính Chúa là Đấng sắp đặt người chủ trần gian của ta theo kế hoạch của Ngài (Rô-ma 13:1), vậy nên ta phải làm việc tận tâm cho chủ như làm cho Chúa. Chính Ngài sẽ ban thưởng cho ta, và cất nhắc ta sang chủ khác khi ta đủ trưởng thành, như Giô-sép từ Phô-ti-pha đến nhà ngục rồi được trình diện Pha-ra-ôn, hay Đa-ni-ên từ vua Ba-by-lôn sang vua Ba-tư.
5. Phụng sự Chúa và giúp đỡ dân Ngài với những gì Chúa ban
Nếu chúng ta muốn đi theo con đường của Giô-sép và Đa-ni-ên thì chúng ta phải có lòng phụng sự Chúa và giúp đỡ dân sự Ngài với những điều mà Chúa đã ban cho chúng ta. Nếu ta cầu nguyện xin Chúa ban phước chỉ để thỏa mãn dục vọng riêng của mình thì những lời cầu nguyện của chúng ta sẽ không được đáp lời.
“Anh em cầu xin mà không nhận được vì anh em cầu xin với dụng ý xấu, để dùng cho dục vọng riêng của mình.” – Gia-cơ 4:3
Khi đã là tể tướng của Ai Cập, Giô-sép nhận ra rằng Chúa ban phước cho ông như vậy là để bảo tồn mạng sống nhiều người và gìn giữ tuyển dân của Chúa. Vậy nên ông không oán trách các anh đã bán mình làm nô lệ mà còn cấp dưỡng cho họ (Sáng-thế 50:20-21). Nhờ uy tín của Giô-sép ở Ai Cập lúc bấy giờ mà Pha-ra-ôn đồng ý tiếp nhận dân Y-sơ-ra-ên, cho họ ở lại trong xứ và không bạc đãi họ.
Sách Đa-ni-ên cho biết lòng Đa-ni-ên luôn hướng về dân mình và luôn cầu nguyện cho họ (Đa-ni-ên 9:1-19).
Vậy nên để thành công như Giô-sép và Đa-ni-ên, ta cần phải phụng sự Chúa và giúp đỡ dân sự Ngài với những gì chúng ta có. Hãy nhớ rằng nếu chúng ta yêu thương và giúp đỡ người khác thì bất cứ điều gì chúng ta xin đều nhận được…“vì chúng ta vâng giữ các điều răn của Ngài và làm điều đẹp lòng Ngài” (I Giăng 3:22).
“Người có lòng rộng rãi sẽ được thịnh vượng, ai cho người uống nước, chính mình sẽ được nước uống.” – Châm-ngôn 25:11
Hiện tại, chúng ta có thể thấy mình không bằng Giô-sép hay Đa-ni-ên, những nhân vật lớn trong Kinh Thánh. Nhưng hãy nhớ rằng xuất phát điểm của họ cũng chỉ là những con người bình thường như chúng ta mà thôi.
Vậy nên ta hãy học theo Giô-sép và Đa-ni-ên. Hãy quyết định tìm kiếm Chúa qua sự cầu nguyện và nương dựa nơi Ngài. Hãy biết kính sợ Chúa mà từ chối các cám dỗ tội lỗi của thế gian. Hãy cầu nguyện xin Chúa ban cho Đức Thánh Linh cùng với sự khôn ngoan thông sáng. Hãy học hành chăm chỉ và làm theo những chỉ dạy trong Lời Chúa để sống cách khôn ngoan. Hãy tận tâm làm việc, phục vụ chủ mình không chỗ chê trách được, ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn nghiệt ngã. Và hãy phụng sự Đức Chúa Trời qua việc giúp đỡ dân Ngài bằng những gì chúng ta có.
Tác giả: Richard Huynh
Bài vở cộng tác hoặc góp ý xin gửi về tintuc@hoithanh.com