Vào ngày ngắn nhất trong năm, hàng trăm người Israel đã mạo hiểm vào sâu trong sa mạc để chứng kiến một hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ trên đỉnh một địa điểm hành hương cổ đại mà một số người cho rằng đó là nơi Chúa đã nói chuyện với Môi-se.
NÚI KARKOM, Israel – Ngọn núi giữ bí mật của nó trong nhiều thế kỷ, không khí bí ẩn linh thiêng của nó được tăng cường bởi một vị trí hẻo lánh trong sa mạc Negev ở miền nam Israel. Nhưng vào một ngày cuối tuần trước, hàng trăm nhà thám hiểm người Israel tiến sâu vào vùng hoang dã để đến Núi Karkom, quyết tâm tiến gần hơn để trả lời một câu hỏi hấp dẫn gây tranh cãi: Đây có phải là Núi Sinai của Kinh thánh, nơi mà người ta tin rằng Chúa đã giao tiếp với Môi-se không?
Vị trí của Núi Sinai từ lâu đã bị tranh cãi bởi các học giả cả tôn giáo và các triết gia, và có hàng chục đối thủ truyền thống khác, hầu hết trong số họ ở vùng núi mở rộng của Bán đảo Sinai qua biên giới Ai Cập. Nhưng tuyên bố của Núi Karkom đã nhận được một số sự ủng hộ phổ biến vì một hiện tượng tự nhiên hàng năm mà một nhóm khảo cổ dũng cảm và những người đam mê thiên nhiên đã đến để tận mắt chứng kiến.
Vào năm 2003, một hướng dẫn viên địa phương kiêm nhà sinh thái học người Israel đã tình cờ lên đỉnh cao nguyên rộng lớn của Karkom vào một ngày cuối tháng 12, vào khoảng thời gian của ngày đông chí, khi anh ta bắt gặp một điều kỳ diệu.
Vào giữa trưa, khi mặt trời lặn trên bầu trời vào một trong những ngày ngắn nhất trong năm, anh nhìn qua một khe núi sâu và phát hiện ra một vầng sáng kỳ lạ, lập lòe như ngọn lửa, phát ra từ một điểm trên một mặt đá thẳng đứng.
Đó là ánh sáng mặt trời phản chiếu ở một góc cụ thể ngoài rìa của một hang động, nhưng khám phá này sớm được đưa lên truyền hình Israel và được đặt tên một cách kỳ lạ là “bụi gai đang cháy”. Có lẽ, một số người cho rằng đây là ngọn lửa siêu nhiên mà theo sách Xuất Ê-díp-tô Ký, Môi-se đã nhìn thấy trên núi thánh khi Đức Chúa Trời phán với ông lần đầu tiên, và nơi ông nhận Mười Điều Răn sau đó khi ông dẫn dân Y-sơ-ra-ên ra khỏi Ai Cập. Bụi gai đang cháy, không bao giờ bị ngọn lửa thiêu rụi, là biểu tượng trong Do Thái giáo, Cơ đốc giáo, Hồi giáo và các tín ngưỡng khác bao gồm cả Baha’i. Nhưng nhiều thập kỷ trước khi có khám phá thiên văn tình cờ này, Núi Karkom đã thu hút một số nhà khảo cổ học với những gợi ý rằng địa điểm này đã đóng một vai trò tâm linh quan trọng hàng nghìn năm trước.
Hơn nửa thế kỷ trước, Emmanuel Anati, một nhà khảo cổ học trẻ tuổi người Ý, đã tìm thấy sự tập trung bất thường của hàng nghìn tác phẩm chạm khắc trên đá và vòng tròn đá khi ông khảo sát cao nguyên của Núi Karkom, cao khoảng 2.500 feet so với mực nước biển. Trong số các hình vẽ trên đá có rất nhiều hình tượng nhỏ, nhưng cũng có một số được hiểu là mô tả các bảng điều răn hoặc các tài liệu tham khảo khác từ Kinh thánh.
Tại chân núi Karkom, được đặt tên theo tiếng Hê-bơ-rơ là cây nghệ tây sa mạc, có bằng chứng cho thấy những con đường mòn di cư cổ đại đã hội tụ ở đây và các nghi lễ tôn giáo sùng bái đã diễn ra trong khu vực. Ông Anati xác định thứ mà ông nghĩ là một bàn thờ dâng tế lễ với phần còn lại của 12 cột đá có thể hình dung tương ứng với cái được mô tả trong Xuất Ê-díp-tô Ký 24 mà Môi-se đã xây dựng, đại diện cho 12 chi phái của Y-sơ-ra-ên.
Trong các bài viết của mình, Giáo sư Anati cho biết ông đã không lên đường tìm kiếm Núi Sinai. Nhưng sau nhiều năm nghiên cứu thực địa và thăm dò, vào đầu những năm 1980, ông đã đề xuất rằng, trên cơ sở các bằng chứng địa hình và khảo cổ, Núi Karkom “nên được đồng nhất với ngọn núi thiêng trong các câu chuyện trong Kinh thánh.”
Nhưng ngoài những khó khăn thông thường của khảo cổ học trên sa mạc – những người du mục có xu hướng để lại ít dấu vết vĩnh viễn – và toàn bộ câu hỏi liệu có bất kỳ cuộc khảo cổ học nào có thể gắn liền với câu chuyện Kinh thánh về cuộc Xuất Ai-cập hay không, lý thuyết của Giáo sư Anati đã đặt ra một vấn đề về niên đại.
Finkelstein, giáo sư danh dự về khảo cổ học người Israel tại Đại học Tel Aviv và là nhà phê bình ban đầu về lý thuyết của Giáo sư Anati, nói rằng hầu hết, nếu không phải tất cả, các địa điểm có thể định niên hiệu xung quanh Núi Karkom đều đến từ thiên niên kỷ thứ ba trước Công nguyên.
Xuất Ai-cập, nếu nó xảy ra, thường có niên đại vào khoảng 1600-1200 trước Công nguyên.
“Vì vậy, có khoảng cách hơn một thiên niên kỷ giữa thực tế ở Karkom và truyền thống Kinh thánh,” Giáo sư Finkelstein nói thêm rằng vì bằng chứng rất mơ hồ, và việc xác định các địa điểm tín ngưỡng là một vấn đề cần giải thích, “Có lẽ an toàn hơn là không suy đoán.”
Tuy nhiên, cuộc tranh luận có tính trừu tượng được làm nóng lên, thì bầu không khí trở nên lạnh lẽo khi một đoàn xe jeep vững chắc với hệ dẫn động bốn bánh lên đường lên núi qua địa hình lởm chởm vào lúc bình minh của ngày đông chí.
Việc tiếp cận Núi Karkom thường bị giới hạn vào cuối tuần và một số ngày lễ nhất định vì nó yêu cầu phải đi qua khu vực huấn luyện và tập bắn quân sự. Một con đường trải nhựa giúp rút ngắn hành trình kéo dài hàng giờ đồng hồ, phần lớn diễn ra trên đường mòn, hầu hết đã bị đóng cửa cho giao thông dân sự trong những năm gần đây vì lo ngại các cuộc tấn công xuyên biên giới của các chiến binh Hồi giáo từ Sinai.
Năm nay, vào giữa tuần đầu tiên, quân đội đã mở con đường trải nhựa và cho phép những người tìm kiếm Bụi Gai Cháy đi qua. Khi cả nhóm đến bãi đậu xe dưới chân núi Karkom, có một phần thưởng bất ngờ: Giáo sư Anati, lúc này đã ngoài 90 tuổi, đang ngồi trên ghế ngoài trời, trực sẵn và quảng bá sách của mình.
Trong quá trình tìm kiếm Núi Sinai, Giáo sư Anati cho biết, một số người khăng khăng cho rằng với lý do chính trị hoặc chủ nghĩa dân tộc địa điểm này phải nằm trong biên giới của Israel, không phải ở Ai Cập. Những người khác, với lý do tôn giáo, nói rằng nó phải ở bên ngoài biên giới, tuân theo truyền thống của người Y-sơ-ra-ên lang thang trong sa mạc trong 40 năm trước khi đến được Đất Hứa.
“Không có phương pháp nào trong số này là đúng; người ta phải tìm kiếm sự thật, ”Giáo sư Anati nói. “Tôi đưa ra tất cả các ý kiến và bằng chứng để người đọc tự quyết định,” ông nói. Ông cũng nói thêm về điều quý báu của ngọn núi, “Đây là câu chuyện về lịch sử loài người.”
Sau khi leo dốc lên sườn núi Karkom đến cao nguyên lộng gió của nó, rất nhiều người chạy dọc theo sườn núi và nhìn qua khe núi ở cửa sổ phía xa trong vách đá để theo dõi “bụi gai đang cháy”.
Nếu không có ống nhòm hay tầm nhìn Kinh Thánh, vẫn có thể tạo ra một thứ ánh sáng kỳ lạ, nếu mờ nhạt, mặc dù một số du khách bày tỏ sự thất vọng vì hào quang quanh miệng hang không rực lửa hơn. Nhưng tình cờ lên cao nguyên đá, thật xúc động khi bắt gặp những tác phẩm nghệ thuật trên đá cổ, những hình ảnh đẽo gọt vào lớp gỉ nâu sẫm của đá, để lộ lớp đá vôi sáng màu bên dưới.
Shahar Shilo, một nhà nghiên cứu, người đang quản lý hợp tác xã Du lịch Cao nguyên Negev, đã nói về tầm quan trọng đối với các dân tộc cổ đại khi có thể đo lường các mùa cho mục đích nông nghiệp và sự thánh thiện đã thấm nhuần trong những người có thể xác định chính xác ngày ngắn nhất của tờ lịch.
Ông Shilo cũng có một lời giải thích tầm thường về lý do tại sao Núi Karkom đã thu hút mọi người đến đó trong quá khứ xa xôi: nguồn cung cấp sẵn sàng các loại đá lửa chất lượng rất thiết yếu cho bất cứ thứ gì từ săn bắn đến dụng cụ gia đình. Ông nói, ngay cả sau khi phần lớn nhân loại đã tiến vào thời kỳ đồ đồng và đồ sắt, cư dân sa mạc ở đây vẫn phụ thuộc vào đá. Cho dù đây có phải là núi Sinai và hiện tượng đông chí hay không thì bụi gai đang cháy vẫn “nằm trong tầm mắt của người xem,” ông Shilo nói.
“Nhưng,” ông ấy nói thêm, “đó là một huyền thoại tuyệt vời mà bạn phải thừa nhận”.
Via nitymes.com
Biên dịch Cơ Đốc Nhân Vì Israel Quốc Tế
Bình Luận: