Sa-lô-môn đưa ra cho con cái ông những lời cảnh báo thiết thực về những vấn đề về sự bảo lãnh, sự lười biếng và sự gian trá.
Châm Ngôn 6:1-19
1 Hỡi con ta, nếu con bảo lãnh cho người lân cận mình, nếu con đưa tay cam kết với người xa lạ, 2 thì con bị trói buộc vì lời miệng mình đã hứa, và vướng mắc vì lời miệng con đã nói ra. 3 Vậy hỡi con ta, vì con đã rơi vào tay người lân cận, hãy làm điều nầy để tự giải cứu mình: hãy đi, hạ mình và nài nỉ người lân cận con! 4 Đừng cho hai mắt con ngủ, hoặc mí mắt con chợp lại. 5 Hãy tự giải cứu mình như linh dương thoát khỏi tay thợ săn, như chim thoát khỏi tay người đánh bẫy. 6 Hỡi kẻ lười biếng, hãy đến với loài kiến, xem xét cách nó sống để học khôn! 7 Dù không có thủ lĩnh, quan chức hay người cai trị, 8 nó vẫn biết dự trữ lương thực cho mình vào mùa hè, và thu gom thực phẩm trong mùa gặt. 9 Hỡi kẻ lười biếng, ngươi còn nằm mãi cho đến bao giờ? Chừng nào ngươi mới thức giấc? 10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút, khoanh tay nằm nghỉ một chút, 11 Thì sự nghèo khổ sẽ đến với ngươi như kẻ trộm cắp, cảnh túng thiếu sẽ tấn công ngươi như kẻ cướp có vũ trang. 12 Kẻ vô lại, kẻ độc ác; là kẻ ăn không ngồi rồi, miệng buông lời dối trá, 13 hắn nháy mắt, khều chân, và dùng ngón tay ra hiệu; 14 lòng đầy gian tà, hắn mưu toan điều ác, lúc nào cũng gieo điều tranh cãi. 15 Vì thế, tai họa thình lình ập đến trên hắn; trong phút chốc, hắn bị suy sụp không phương cứu chữa. 16 Có sáu điều Đức Giê-hô-va ghét và bảy điều Ngài ghê tởm: 17 mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, tay làm đổ máu vô tội, 18 lòng mưu toan những việc ác, chân vội vàng chạy đi làm điều dữ, 19 kẻ làm chứng gian và nói điều dối trá, người gieo tranh cãi giữa anh em.
Suy ngẫm và hiểu
Sa-lô-môn so sánh việc làm người bảo lãnh về món nợ của một người nào đó với những cái bẫy và lưới của các thợ săn, và ông cảnh báo con cái mình rằng đừng cam kết với người khác một cách hấp tấp. Ngoài ra, Sa-lô-môn còn dùng con kiến làm ví dụ để khuyên con cái mình phải siêng năng. Sự lười biếng là một hành động ngu dại làm lãng phí thời gian và tài năng, và cuối cũng dẫn đến nghèo đói (c.1-11).
Sa-lô-môn tiếp tục dạy về hậu quả của những hành động gian ác mà Đức Chúa Trời ghét. Những kẻ ác, nói xấu hoặc lừa dối người khác và tiếp tục phạm tội, và thích tranh cãi, sẽ đối mặt với tai họa và cuối cùng sẽ suy sụp (c.12-19).
Đức Chúa Trời là Đấng như thế nào?
C.16-19 Đức Chúa Trời ghê tởm sự kiêu ngạo, sự dối trá và việc làm đổ huyết vô tội, mưu toan điều ác, có xu hướng đến điều ác, làm chứng gian dối, và gây ra mối bất hòa. Nói cách khác, Đức Chúa Trời căm ghét hành vi phá rối an ninh của xã hội và cưỡng đoạt người lân cận để kiếm lợi riêng. Vì thế, Đức Chúa Trời sẽ đảm bảo rằng những kẻ làm những điều như thế sẽ đối mặt với tai ương. Chúng ta hãy nhìn lại xem có phải chúng ta có làm bất cứ điều gì mà Đức Chúa Trời ghét không.
Ngài ban cho tôi bài học gì?
C.1-5 Chúng ta phải rất thận trọng khi nhận đứng ra làm người bảo lãnh và cam kết trả nợ cho người khác hoặc thực hiện nhiệm vụ của họ. Tốt hơn là hãy mang lấy gánh nặng của người khác bằng đức tin và tình yêu thương chứ không phải là sự cảm thông và đồng cảm.
Tham khảo
6:2 Hình ảnh bị mắc bẫy bởi lời nói của chính mình sử dụng những động từ điển hình đối với việc bắt lấy các con vật (bẫy, bắt), điều báo trước những hình ảnh của c. 5 và nhấn mạnh sự nguy hiểm: người đưa ra sự đảm bảo bị mắc bẫy bởi vì anh ta vì thương xót cho một người mắc nợ
6:16 sáu điều… bảy. Cách dùng số trong văn chương này trình bày một đại diện hơn là một danh mục toàn diện (so sánh với 30:15-16, 18-19, 21-31), điều tìm cách lối cuốn sự chú ý đặc biệt đến mục cuối cùng như là trọng tâm của sự gớm ghiếc của Đức Chúa Trời. Dễ dàng có thể đồng ý rằng Đức Chúa Trời gớm ghiếc sáu điều thứ nhất; cũng dễ dàng bỏ qua điều thứ bảy (c.19b), và vì vậy trước giả kéo độc giả lên một cách bất thình lình.
Cầu nguyện: Lạy Đức Chúa Trời, xin hãy giúp chúng con tránh xa những điều Ngài ghét và xin hãy giúp chúng con chỉ làm điều Ngài đẹp lòng mà thôi.
Đọc Kinh Thánh trong năm: Ê-xơ-tê 1-3