Một trong những việc quan trọng nhất của người làm cha làm mẹ là dạy dỗ con cái mình để chúng tồn tại và phát triển trong thế giới mà chúng sẽ phải đối mặt. Chúng ta cố gắng cho các con mình một nền giáo dục vững chắc, xây dựng nhân cách và đạo đức làm việc của chúng, cũng như truyền đạt những giá trị cốt lõi mang lại vinh hiển cho Chúa. Đây là những điều quan trọng nhất mà ta có thể cho con cái mình. Tuy nhiên, để tồn tại trong thế gian này đòi hỏi các con của chúng ta phải có khả năng tự nuôi lấy bản thân mình và chu cấp cho gia đình riêng mà Chúa sẽ ban cho chúng. Như chúng ta đều biết, đó không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, đặc biệt là trong nền kinh tế hiện nay. Vậy làm thế nào chúng ta chuẩn bị cho các con để bước vào một thị trường việc làm không ổn định? Làm thế nào để bản thân chúng ta có thể thích nghi với những biến động của nền kinh tế hiện tại và chu cấp cho gia đình mình trước vấn nạn khan hiếm việc làm và nghề nghiệp không ổn định?
Đáp án cho những câu hỏi trên có thể làm bạn ngạc nhiên. Cách đây nhiều tháng, trong vai trò phóng viên, tôi đã đưa tin về một hội nghị thượng đỉnh kinh tế địa phương. Sự kiện này được tổ chức bởi Ủy-ban Việc-làm Bắc Carolina, với mục đích tập hợp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và nhà giáo dục của bang lại với nhau để các nhà giáo dục có thể tìm hiểu những kỹ năng mà các nhà tuyển dụng tìm kiếm nhiều nhất ở nhân viên. Đó là một trải nghiệm giúp mở rộng tầm mắt, vừa thúc đẩy tôi thay đổi một số cách mà tôi dạy con tại nhà, vừa khuyến khích tôi thấy rằng có rất nhiều lợi thế mà giáo dục tại nhà mang lại cho những người tìm việc tương lai. Trong bài này, chúng ta sẽ thảo luận một số kỹ năng mà nhà tuyển dụng tìm kiếm và cách tốt nhất chúng ta có thể chuẩn bị con cái mình—và cả bản thân mình—để tồn tại trong khu rừng thị trường việc làm ngày nay.
1. Sẵn sàng học hỏi
Thị trường việc làm đang thay đổi nhanh chóng và chúng ta phải sẵn sàng thay đổi cùng với nó. Trước đây, có khá ít lựa chọn, và tư vấn nghề nghiệp chỉ đơn giản là kết hợp đúng người với đúng công việc. Tuy nhiên, thực tế là chúng ta phải chuẩn bị con cái mình để đáp ứng được những thách thức của những việc làm hoàn toàn mới. Laura Bingham, cựu hiệu trưởng trường Peace College, giải thích: “Thách thức mà chúng ta phải đối mặt trong nền kinh tế biến hóa nhanh chóng này là chúng ta phải giáo dục con cái mình ngay từ bây giờ cho những công việc chưa từng tồn tại.“
Như Sam Houston, Chủ-tịch kiêm Giám-đốc Điều-hành của Trung-tâm Giáo-dục Khoa-học, Toán-học và Công-nghệ Bắc Carolina, nhận xét tại hội nghị “Ngày nay, điều quan trọng là chúng ta phải cung cấp cho sinh viên các chiến lược để đối phó với điều chưa biết.” Nền kinh tế của chúng ta ngày càng phụ thuộc vào các công nghệ mới và thay đổi liên tục có nghĩa là hầu hết mọi người đều phải ở chế độ học tập tại bất kỳ thời điểm nào. Người nào không học để biết cách xử lý những ý tưởng mới và thích nghi với thực tế lao động mới sẽ bị bỏ lại phía sau. Những người sẵn sàng và ham học hỏi sẽ phát triển mạnh. Việc xây dựng trong con bạn khả năng này và lòng ham học hỏi là chìa khóa cho sự thịnh vượng trong tương lai.
2. Tập trung vào giáo dục nâng cao, không chỉ đại học
Trước đây, tấm bằng đại học thường được cho là thứ cần thiết để đạt được thành công về mặt kinh tế. Thật vậy, những người có bằng cử nhân thường kiếm được gấp đôi thu nhập so với những người chỉ có bằng trung học (2.1 triệu đô-la so với 1.2 triệu đô-la, theo báo cáo năm 2002 của Cục Thống-kê Dân-số Hoa Kỳ). Những người tốt nghiệp đại học cũng có nhiều khả năng tìm được những việc làm tốt hơn.
Tuy nhiên, việc tập trung vào các kỹ năng công nghệ và các khóa huấn luyện công việc cụ thể hiện nay từ các chương trình do các trường đại học cộng đồng và các trường đào tạo kỹ thuật cung cấp ngày càng trở nên quan trọng hơn. Bạn có thể chọn tham gia khóa đào tạo này hoặc lên kế hoạch bắt đầu với bằng cao đẳng trong một lĩnh vực cụ thể trước rồi sau đó mới chuyển tiếp sang chương trình đại học mở rộng. Ngay cả bằng cao đẳng cũng có thể giúp tăng thu nhập đáng kể (1.6 triệu đô-la thu nhập trọn đời). Lựa chọn này cũng có hiệu quả kinh tế hơn so với chi phí học đại học và cho phép sinh viên được giáo dục tại nhà dễ dàng hòa nhập với môi trường lớp học trước khi tiếp cận những điều kiện học tập khắc nghiệt hơn để lấy bằng cử nhân.
3. Chuẩn bị một sự nghiệp dự phòng
Một lợi thế khác của việc tìm đến các trường dạy nghề và kỹ thuật địa phương là bạn sẽ được chuẩn bị với nhiều lựa chọn nghề nghiệp hơn nếu kế hoạch ban đầu của bạn không thành công. Như nhiều người đã học được rằng trong thời buổi kinh tế khó khăn như hiện nay, sự nghiệp không phải lúc nào cũng chắc chắn, dù bạn có giỏi đến đâu đi nữa. Càng có nhiều kỹ năng bỏ túi, bạn càng thu hút nhà tuyển dụng và càng có nhiều cơ hội tìm được một chỗ làm dự phòng. Như Rick Davis, một quản lý tại Spirit AeroSystems đã nói đùa trong hội nghị, “Tôi đặt mục tiêu là mình phải pha ít nhất một ly cà phê mỗi ngày để tôi có một kỹ năng làm việc có thể kiếm tiền được.“
4. Phát triển các kỹ năng kinh doanh sớm
Một số Giám-đốc Điều-hành của các tập đoàn lớn có mặt tại hội nghị than vãn về thực tế rằng nhiều người bước vào thị trường việc làm mà biết rất ít hoặc không biết gì về cách thức hoạt động của doanh nghiệp hoặc về chi phí kinh doanh. “Những em bé với quầy nước chanh ở góc đường hay dịch vụ đi làm cỏ mùa hè đâu rồi?” một trong những người khổng lồ trong lĩnh vực kinh doanh này đã than thở. Ngay cả những công việc đơn giản như vậy cũng dạy về giá trị của đồng đô-la và thực tế của chi phí và lợi nhuận. May mắn thay, những sinh viên được giáo dục tại nhà đang ở vị trí thuận lợi để khởi xướng những nỗ lực sáng tạo và thành công đó. Tính linh hoạt của việc giáo dục tại nhà giúp thanh thiếu niên dễ kiếm việc làm hơn so với các em học ở trường truyền thống. Hơn nữa, theo Khảo-sát Độc Giả 2007 của Tạp-chí TOS, trong gần 5000 gia đình giáo dục con cái tại nhà, thì có khoảng 15% trẻ em được giáo dục tại nhà hoặc tham gia vào công việc kinh doanh của gia đình hoặc sở hữu công việc kinh doanh riêng của mình.
5. Cải thiện kỹ năng giao tiếp của bạn
Nếu bạn khảo sát mục việc làm của hầu hết các tờ báo hoặc trang mạng, bạn sẽ sớm nhận ra tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp tốt. Kỹ năng nói và viết là bắt buộc cho những người làm việc với công chúng hoặc những người đang tìm kiếm vị trí quản lý cao hơn. Thật không may, những người có khả năng này ngày càng trở nên hiếm hoi. Như Dan Gerlach, Chủ-tịch của Golden LEAF Foundation, đã phàn nàn “Thế hệ này biết cách đăng một dòng trạng thái lên mạng xã hội, nhưng không biết cách nhìn vào mắt bạn và nói chuyện với bạn.“
May mắn thay, các sinh viên được giáo dục tại nhà thường đạtc điểm cao hơn nhiều trong những lĩnh vực này so với những sinh viên khác, chủ yếu là vì các em có xu hướng giao tiếp ở cấp độ người lớn sớm hơn và thường xuyên hơn. Cha mẹ có thể nâng cao kỹ năng giao tiếp của con mình bằng các khóa học nghệ thuật ngôn ngữ và hùng biện cũng như đưa các yếu tố từ vựng và văn bản khó hơn vào chương trình giảng dạy. Những nỗ lực này sẽ đem lại nhiều ích lợi về lâu về dài.
6. Phát triển kỹ năng tư duy lô-gic và phản biện
Một chủ đề phổ biến khác của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp là mong muốn thuê được những nhân viên thể hiện khả năng tư duy lô-gic và phản biện tốt. Họ cho biết một nhân viên bình thường có thể biết cách nhấn nút nhưng lại gặp khó khăn trong việc nhận biết khi nào có vấn đề và làm sao để khắc phụ sự cố. Ngoài ra, Tiến-sĩ Bill Carver, hiệu trưởng Đại-học Cộng-đồng Nash, cũng chỉ ra, “Rất nhiều sinh viên đã quá quen với các câu hỏi trắc nghiệm, đến nỗi họ gặp khó khăn trong việc kết nối những sự việc trong môi trường làm việc thực tế.“
Những kỹ năng này quan trọng đến mức nhiều bài kiểm tra tuyển dụng giờ đây bắt đầu kiểm tra những yếu tố này để giúp xác định mức độ phù hợp cho một vị trí công việc. May mắn thay, hiện có rất nhiều sách truyền thống và sách dành riêng cho giáo dục tại nhà về các vấn đề như tư duy lô-gic, tư duy phản biện, và giải quyết vấn đề. Một số trò chơi cũng giúp phát triển các kỹ năng trong lĩnh vực này. Khi mua quà cho các con, bạn nên tìm những cuốn sách và trò chơi phát triển những kỹ năng này.
7. Mài dũa kỹ năng máy tính
Hãy đối diện với thực tế: Chúng ta giờ đang sống trong thế kỷ 21 và máy tính sẽ còn hiện diện. Hầu hết người trẻ ngày nay đã lớn lên trong một thế giới định hướng về máy tính và do đó có lợi thế hơn so với những người tìm việc lớn tuổi, những người có thể vẫn còn một chút e ngại về công nghệ.
Hầu hết các việc làm ngày nay đều yêu cầu một số kiến thức cơ bản về máy tính, vậy nên hãy lập kế hoạch đầu tư vào lĩnh vực tin học văn phòng (chẳng hạn như Microsoft Office) thường được sử dụng trong thế giới kinh doanh. Các khóa học như đánh máy và kỹ năng máy tính căn bản có sẵn trong phần mềm máy tính đến các khóa học trực tuyến hoặc trực tiếp ở các trung tâm đào tạo cộng đồng tại địa phương. Tất nhiên, việc thực hành trong thực tế là cách học hiệu quả nhất, như hầu hết các gia đình giáo dục con tại nhà đã nhận ra. Theo Khảo-sát Độc Giả 2007 của Tạp-chí TOS, hầu hết các gia đình giáo dục con tại nhà đều có máy tính.
Người xin việc cũng cần có kỹ năng máy tính tốt. Ngày nay, hầu hết các nhà tuyển dụng thường yêu cầu các ứng viên phải nộp đơn trực tuyến trước, thông qua Internet hoặc thông qua mạng máy tính nội bộ của công ty. Nhiều công ty cũng sử dụng các bài kiểm tra và câu hỏi khảo sát trên máy tính như một phần của quy trình tuyển dụng trực tuyến, do đó, ứng viên nào có kinh nghiệm với hình thức kiểm tra này sẽ có lợi thế hơn. Nhiều bài kiểm tra tập trung vào khả năng giao tiếp, kỹ năng tư duy phản biện, và mối quan hệ xã hội.
8. Rèn luyện kỹ năng xã hội
Nhiều công việc ngày nay đòi hỏi kỹ năng phục vụ khách hàng tốt, và do đó những phẩm chất như phép lịch sự thông thường và khả năng biết tự kềm chế đang được đòi hỏi khá cao. Sinh viên được giáo dục tại nhà thường vượt trội trong những lĩnh vực này vì các em có xu hướng dễ thích nghi và thành công trong quá trình tương tác với nhiều nhóm tuổi khác nhau và thoải mái hơn trong các tình huống có sự tương tác của người lớn.
Cách đây nhiều năm, khi tôi đang trên đường về từ một hội nghị giáo dục tại nhà, tôi gặp một doanh nhân trên máy bay. Khi chúng tôi nói chuyện, tôi phát hiện ra anh ấy là CEO của một tập đoàn sở hữu một chuỗi các nhà dưỡng lão. Mặc dù anh ấy không dạy con tại nhà, nhưng anh nói với tôi rằng anh và nhân viên của mình đã tích cực tuyển dụng các thanh thiếu niên được giáo dục tại nhà vào làm việc cho họ vì các em đó có khả năng tương tác tốt với người lớn tuổi và có lịch trình linh hoạt. Rõ ràng, anh đã thấy tận mắt những ích lợi mà việc giáo dục tại nhà mang lại cho nhân viên.
Tại hội nghị kinh tế mà tôi tham dự, nhiều nhà tuyển dụng tiềm năng cũng đề cập đến các kỹ năng xã hội như một điểm cộng rất lớn. Một số nhà tuyển dụng tiềm năng hiện nay thường yêu cầu bạn gửi cho họ đường dẫn tới trang mạng cá nhân hoặc tài khoản mạng xã hội như Facebook. Tuy vậy, các liên kết này có thể là con dao hai lưỡi: việc sử dụng chúng cho thấy bạn là người giỏi máy tính và có kỹ năng mạng xã hội tốt; tuy vậy, chúng cũng tiết lộ rất nhiều thông tin về đời sống và tính cách của bạn. Hãy đảm bảo rằng những trang này không chứa những thông tin có thể gây tổn hại đến danh tiếng của bạn hay thể hiện thái độ tiêu cực đối với nhà cầm quyền—đây là lời khuyên tốt cho mọi trường hợp.
9. Nâng cao hồ sơ xin việc của bạn
Ngay cả trước khi những người trẻ tuổi bắt đầu tìm kiếm việc làm, họ có thể đã bắt đầu tìm cách cải thiện hồ sơ xin việc của mình. Nhiều nhà tuyển dụng hiện nay muốn hồ sơ xin việc tập trung vào các kỹ năng có được, thay vì chỉ là kinh nghiệm. Ghi lại những hoạt động tình nguyện của bạn, những công việc căn bản đã làm, đồng thời ghi lại các kỹ năng mà bạn đã học được. Ví dụ, bạn có thể nâng cao kỹ năng nghe nhìn, máy tính, hay chăm trẻ bằng việc tham gia tình nguyện tại hội thánh của mình. Bạn cũng có thể nâng cao kỹ năng xã hội bằng cách làm tình nguyện viên tại bệnh viện hoặc nhà dưỡng lão. Hoặc bạn có thể học các kỹ năng tổ chức bằng cách giúp tổ chức sự kiện cho nhóm giáo dục tại nhà của mình.
Danh sách các lớp học mà bạn đã tham gia tại trường đại học cộng đồng cũng có thể nâng cao hồ sơ xin việc của bạn. Ngay cả những khóa học như sơ cấp cứu, sửa xe, may vá, hay trông trẻ cũng bổ sung vào bộ kỹ năng của bạn và thể hiện ham muốn học hỏi. Tất nhiên, các lớp họ về máy tính và đánh máy là đặc biệt giá trị.
Như bạn có thể thấy, thành công trong thị trường việc làm ngày nay đòi hỏi nhiều hơn chỉ là những điều cơ bản về giáo dục và một đạo đức làm việc tốt. Việc làm càng hiếm hoi, nhà tuyển dụng càng trở nên kén chọn. Tuy vậy, đây lại là tin tốt lành cho các gia đình giáo dục con tại nhà, vì nhiều kỹ năng và thái độ đang được đánh giá rất cao lại là những kỹ năng và thái độ mà các gia đình giáo dục con tại nhà tập trung vào. Những người được giáo dục tại nhà không chỉ có tiềm năng phát triển mạnh trong nền kinh tế ngày nay mà còn trở thành những nhà lãnh đạo kinh tế trong tương lai. Tuy vậy, điều này vẫn phụ thuộc vào chúng ta—những bậc cha mẹ—trong việc trang bị cho các con để đối mặt với những thử thách phía trước.
Dịch: Richard Huynh
Nguồn: creation.com
Bài vở cộng tác hoặc góp ý xin gửi về tintuc@hoithanh.com