10:1-22:16 là các sách châm ngôn của cá nhân Sa-lô-môn. Sứ điệp hôm nay so sánh người công bình với kẻ ác, và đặc biệt tập trung vào hậu quả của miệng lưỡi họ.
Châm Ngôn 10:1-17
1 Đây là các châm ngôn của Sa-lô-môn: con khôn ngoan làm cho cha vui vẻ, nhưng con ngu dại khiến mẹ buồn phiền.2 Của phi nghĩa chẳng lợi ích gì, nhưng đức công chính cứu người khỏi chết.3 Đức Giê-hô-va không để linh hồn người công chính phải đói khát, nhưng Ngài loại bỏ tham vọng của kẻ gian tà.4 Bàn tay lười biếng khiến cho nghèo khó, còn bàn tay siêng năng hẳn sẽ làm giàu.5 Người thu trữ trong mùa hè là con khôn ngoan, nhưng kẻ ngủ vùi trong mùa gặt là con sỉ nhục.6 Đầu người công chính được ban phước lành, nhưng miệng kẻ gian ác chất chứa điều tàn bạo.7 Kỷ niệm của người công chính được khen ngợi, còn tên tuổi kẻ gian ác sẽ mục nát.8 Tấm lòng khôn ngoan đón nhận điều răn, nhưng môi miệng ngu dại sẽ bị diệt vong.9 Người sống ngay thẳng sẽ được an toàn, còn kẻ theo đường lối quanh co sẽ bị vạch trần. 10 Kẻ nheo mắt hiểm độc gây ra đau khổ, và môi miệng ngu dại sẽ bị diệt vong. 11 Miệng của người công chính là nguồn sự sống, nhưng miệng kẻ gian ác chất chứa bạo tàn. 12 Sự thù ghét sinh ra tranh cãi, lòng yêu thương khỏa lấp mọi tội tình. 13 Sự khôn ngoan tìm thấy trên môi người hiểu biết, nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ ngu si. 14 Người khôn ngoan tích lũy tri thức, miệng kẻ ngu dại đem hủy diệt đến gần. 15 Tài sản là thành trì kiên cố của người giàu có, sự suy sụp là thảm cảnh của kẻ nghèo nàn. 16 Công lao của người công chính hướng về sự sống, còn hoa lợi kẻ gian ác hướng về tội lỗi. 17 Người tuân giữ lời khuyên dạy, đi trong đường sự sống; kẻ từ chối sự quở trách hẳn phải lạc lầm.
Suy ngẫm và hiểu
Sa-lô-môn khuyên con cái ông không kiếm tiền bằng những phương pháp phi nghĩa, mà thay vì thế, làm việc một cách trung thực và say mê. Đây là cách được Đức Chúa Trời, Đấng chăm sóc những người công chính và hủy diệt kẻ ác, công nhận (c.1-5).
Sau đó Sa-lô-môn so sánh miệng của người công chính với miệng của kẻ ác. Người công chính nói những lời đầy sự sống, tình yêu thương và tri thức, nhưng kẻ ác gây ra sự tranh cãi bằng những từ đầy hận thù và bạo lực. Kết quả của điều này là người công chính sẽ hưởng bình an, trong khi kẻ ác sẽ đối mặt với sự hủy diệt (c.6-17).
Đức Chúa Trời là Đấng như thế nào?
C.2-3 Đức Chúa Trời cản trở tham vọng của kẻ ác, những kẻ cố chiếm đoạt châu báu bằng cách thức gian tà, nhưng không để người công chính phải đói khát. Ngay cả trên đời này, tiền bạc có sức mạnh, nhưng chúng ta phải trông cậy nơi một mình Đức Chúa Trời, Đấng là sự bình an thật và là con đường sự sống thật của chúng ta. Và sau đó, ngay cả khi thu nhập của chúng ta ít ỏi, thì chúng ta vẫn phải kiếm tiền một cách trung thực và dùng chúng cho điều tốt lành.
Ngài ban cho tôi bài học gì?
C.10-12 Môi miệng bạo tàn của kẻ ác bày tỏ ra nỗi ô nhơ của người khác, nhưng môi miệng của người công chính che giấu vết nhơ của họ. Môi miệng của kẻ ác giết chết người ta, trong khi môi miệng của người công bình là “nguồn sự sống”. Chúng ta hãy nhìn một cách sâu sắc vào thói quen về lời ăn tiếng nói của chúng ta. Liệu chúng ta có nói những lời phơi bày vết ô nhơ của người khác hay nói những lời khích lệ bảo vệ họ và mang đến cho họ tình yêu thương?
Tham khảo
10:1 Câu này mở đầu cho 10:1-22:16 bằng việc lặp lại những lời kêu gọi của những chương trước của một người cha và người mẹ, để con làm một người con khôn ngoan. Vì vậy, nó có nghĩa như một cột chỉ đường đối với độc giả rằng sự chỉ dẫn của 1:1-9:18 là rất quan trọng đối với sự hiểu biết đúng đắn và sự thích hợp của những câu châm ngôn tiếp theo.
10:10Kẻ nào nheo mắt có thể mô tả một người bày tỏ một tín hiệu che giấu rằng anh ta đang nói dối.
10:16 Một khoản tiền công kiếm được của người công bình mang đến những lợi ích tích cực, bởi vì nó dẫn đến sự sống, nhưng khi kẻ ác kiếm được của cải, chúng sử dụng chúng bằng những cách tội lỗi, vì thế của kiếm được của chúng dẫn đến tội lỗi.
Cầu nguyện: Xin hãy giúp môi miệng của chúng con là nguồn sự sống mang lại sự sống cho những người khác
Đọc Kinh Thánh trong năm: Gióp 15-17